NOGIRONLIGI BO‘LGAN BOLALARGA NISBATAN ZO’RAVONLIKNI OLDINI OLISHNING PSIXOLOGIK JIHATLARI
Ключевые слова:
Kalit so’zlar: Nogironlik, nogironligi bo’lgan bolalarga nisbatan zo’ravonlik, jismoniy to’siqlar,aloqa va axborot to’siqlari, munosabatdagi to’siqlar, stigma, ijtimoiy xizmat jismoniy zo’ravonlik, psixologik zo’ravonlik, jinsiy zo’ravonlik, stress, ishonchsizlik, depressiya, o’zini past baxolash, jismoniy va ruhiy salomatlik., Key words: Disability, violence against children with disabilities, physical barriers, communication and information barriers, relational barriers, stigma, social service physical violence, psychological violence, sexual violence anxiety, stress, insecurity, depression, low self-esteem, physical and mental health.Аннотация
ANNOTATSIYA: Nogironligi bo’lgan bolalarga nisbatan zo'ravonlik global hodisa bo'lib, uning sabablari chuqur ildiz otgan, xilma-xil murakkab va oʻzaro bogʻlangan. Zo'ravonlik oqibatlaridagi eng og'ir psixologik travmalardan biridir.Bolaga nisbatan zo'ravonlik oqibatlarini o'z vaqtida va to'g'ri tashxislash samarali terapevtik aralashuvning zaruriy shartidir, shuning uchun mutaxassislar ularning ixtiyorida bo'lishi kerak. Travmatik hodisalarni boshdan kechirgan bolalarning psixologik xususiyatlarini o'rganishning dolzarb usullardir. Shunday qilib, zo'ravonlikni boshdan kechirgan bolalarning psixologik xususiyatlarini o'rganish va travmatik tajribalar oqibatlarini baholash usullarini ishlab chiqish ushbu bolalarni psixologik reabilitatsiya qilish uchun juda dolzarbdir. Maqolada nogironligi bor bolalarga nisbatan zo’ravonlik, uning bolaga salbiy ta’siri, nogironligi bor bolalarga nisbatan to’siqlar va ular bilan ijtimoiy ish olib borish samaradorligi yoritib berilgan.
ANNOTATION: Violence against children with disabilities is a global phenomenon, the causes of which are deep-rooted, diverse, complex and interconnected. It is one of the most serious psychological traumas in the consequences of violence. Timely and correct diagnosis of the consequences of violence against a child is a necessary condition for effective therapeutic intervention, so specialists should be at their disposal. Current methods of studying the psychological characteristics of children who have experienced traumatic events. Thus, the study of the psychological characteristics of children who have experienced violence and the development of methods for assessing the consequences of traumatic experiences are very relevant for the psychological rehabilitation of these children. The article describes violence against children with disabilities, its negative impact on the child, barriers to children with disabilities and the effectiveness of social work with them.