MAHMUDXO‘JA BEHBUDIYNING “IKKI EMAS, TO‘RT TIL LOZIM” NOMLI MAQOLASIDA TILNING XUSUSIYATLARI
Abstract
Tarixdan ma’lumki, nafaqat Rossiya imperiyasi davrida, balki sobiq Sovet
ittifoqi tuzumi davrida ham xalqimiz o‘z ozodligi, ilm-maʼrifati, tili, dini, madaniyati,
urf-odatlari hamda qadriyatlaridan mahrum holda yashashga mahkum qilindi. XIX asr
oxirlari XX asr boshlarida jadid ma’rifatparvarlari tomonidan ilgari surilgan muhim
masalalardan bir bu – til masalasidir. Milliy tilni saqlab qolish – xalq ma’naviyati va
madaniyatini saqlab qolish demak. Bugungi kunda dunyo mamlakatlarining 75 foizida
milliy tilni himoya qilish maqsadida tilga oid davlat siyosati mavjud 1 . Milliy tilning
saqlanishi hamda uning qadr-qimmati ana shu xalqning taraqqiyoti va kelajak taqdirini
belgilaydi. U xalqni birlashtiribgina qolmay, har bir millat madaniyatining o‘zagini
tashkil etadi. XIX asrning oxirlarida dunyo tamaddunida boʻlayotgan ulkan madaniy-
ma’rifiy va ijtimoiy-siyosiy oʻzgarishlar sekinlik bilan boʻlsa-da, Turkiston oʻlkasi
hayotiga ham kirib kela boshlagan edi 2 .
References
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Abdurashidov Z. Jadidlar. Mahmudxoʻja Behbudiy. – T.: Yoshlar nashriyot uyi,
2022. – B. 101.
2. Boyzoqova U. Ona tilimizning qadri va qaddini yuksaltirish ˗ barchamizning
burchimiz // http://til.gov.uz/uz/news-and-announcements/advisory/17
3. Mahmudxoʻja Behbudiyning til borasidagi qarashlari
//https://zamin.uz/uz/jamiyat/79822-mahmudxoja-behbudiyning-til-borasidagi-
qarashlari.html
4. Narimonov B. Milliy tilni yoʻqotmak millatning ruhini yoʻqotmakdur //
https://yuz.uz/uz/news/milliy-tilni-yoqotmak-millatning-ruhini-yoqotmakdur
5. Ibragimov S.I. Jadidchilik harakati // Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences. Volume 1. Elektron manba:
www.oriens.uz. Aprel, 2021. – B. 120.
6. Nazarova Sh. “Uchinchi Renessans — jadidlar maslagi” // Yangi Oʻzbekiston
№ 227 (749), 2022 yil 5 noyabrʼ.
7. https://yuz.uz/file/newspaper/dc3650aa3d7478fbd53c5bf558bf1bf7.pdf
