MULOQOTDA MANIPULYATSIYA
Keywords:
Kalit soʻzlar: muloqot, manipulyatsiya, psixologik ta’sir, axborotni buzib ko‘rsatish, gazlighting, psixologik bosim, ijtimoiy munosabatlar, manipulyatsiyadan himoyalanish, tanqidiy fikrlash, hissiy barqarorlik.Abstract
Anottatsiya: Maqolada muloqotda manipulyatsiya tushunchasi, uning turlari va
inson ongiga ta’sir qilish usullari tahlil qilinadi. Manipulyatsiya suhbatdoshning
hissiyotlari yoki fikrlash jarayoniga bevosita yoki bilvosita ta’sir ko‘rsatish orqali uni
manipulyatorning maqsadlariga mos keladigan qaror qabul qilishga undashni
anglatadi. Ushbu jarayonda psixologik bosim, axborotni yashirish yoki buzib
ko‘rsatish, gazlighting, haddan tashqari maqtov va qo‘rqitish kabi usullar qo‘llaniladi.
Shuningdek, manipulyatsiyadan himoyalanish usullari – tanqidiy fikrlash, hissiy
barqarorlik, qat’iy pozitsiyani saqlash va ortiqcha bosimni sezish muhimligi
ta’kidlanadi. Ushbu tadqiqot ijtimoiy munosabatlarni yaxshilash va manipulyativ
ta’sirlarga qarshi samarali strategiyalarni shakllantirishga qaratilgan.
References
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
1. Xamdamov, O. (2020). Psixologiya va muloqot: Insonlar o‘rtasidagi aloqalar.
Toshkent: “Iqtisod-Moliya” nashriyoti.
2. Karimov, M. (2018). Muloqot va manipulyatsiya: Psixologik tahlil. Tashkent:
“Tafakkur” nashriyoti.
3. Akramov, N. (2021). Kommunikatsiya va manipulyatsiya: Jamiyatdagi ijtimoiy
aloqalar. Buxoro: “O‘zbekistonda psixologiya” nashriyoti.
4. Muminov, S. (2019). Hissiy intellekt va manipulyatsiya: Psixologik aspektlar.
Samarqand: “Sharq” nashriyoti.
5. Sobirov, R. (2022). Manipulyatsiya: Usullar va unga qarshi kurash strategiyalari.
Tashkent: “O‘zbek kitob” nashriyoti.
6. O‘rozbekov, D. (2017). Muloqot va manipulyatsiyaning psixologik asoslari.
Toshkent: “Pedagogika” nashriyoti.
7. Baumgartner, J., & Klemke, W. (2020). Psychological manipulation: Theory and
practice. New York: Springer.
8. Cialdini, R. B. (2007). Influence: The Psychology of Persuasion. New York:
Harper Business.
9. Goleman, D. (1995). Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ.
New York: Bantam Books.
10. Raskin, J. D. (2018). Psychological manipulation and its effects on individuals.
Psychological Bulletin, 144(6), 588–607.